Wszyscy początkujący fotografowie przyrody w pewnym momencie stają przed wyborem sprzętu, który umożliwi im rozwój nowej, niezbyt taniej pasji. Opcji do wyboru jest mnóstwo, a decyzja wcale do łatwych nie należy. Ja po kilku latach biegania z aparatem po lesie, mam już swoich faworytów, bez których nie wyobrażam sobie wypraw fotograficznych. Stałość moich uczuć dotyczy zwłaszcza obiektywów. Mam swoje dwa ulubione typy szkła, których używam naprzemiennie, w zależności od sytuacji.
Obiektyw szerokokątny
Obiektywy szerokokątne to obiektywy o krótkich ogniskowych (do 35 mm), które jak sama nazwa wskazuję, maja szeroki kąt widzenia i pozwalają tworzyć imponujące panoramy. Właśnie z tego powodu najczęściej wykorzystywane są do fotografii krajobrazu.
Używanie takiego obiektywu wymaga nieco wprawy. Ze względu na swoją budowę, obiektyw szerokokątny mocno podkreśla pierwszy plan zdjęcia. Podczas kadrowania ujęcia, trzeba zwracać baczną uwagę na to, co się na tym pierwszym planie znajduje i dbać o to, żeby był czysty i atrakcyjny. W praktyce najczęściej oznacza to, że trzeba podejść bardzo blisko fotografowanego obiektu, który chcemy sfotografować.
Do czego może przydać się obiektyw szerokokątny? Zobacz przykłady!
1. Do pokazywania linii brzegowej jeziora – im bardziej zróżnicowana tym ciekawiej będzie wyglądała na zdjęciu
przysłona ƒ/18, czas naświetlania 1/125, ogniskowa 15 mm, ISO100
2. Do fotografowania chmur – białe obłoczki wędrujące po niebieskiem niebie i dodatkowo odbite w tafli jeziora w szerokim kadrze będą się prezentowały zjawiskowo
przysłona ƒ/18, czas naświetlania 1/125, ogniskowa 15 mm, ISO100
3. Do uchwycenia promieni słońca przedzierających się przez koronę drzew lub gęstą mgłę – warto wtedy stanąć pod światło i maksymalnie domknąć przesłonę, żeby uzyskać efekt gwiazdki na zdjęciu
przysłona ƒ/22, czas naświetlania 1/30, ogniskowa 15 mm, ISO100
4. Do pokazania wąwozów i rzek przecinających las – żeby wykonać takie ujęcie warto się schylić i pokazać świat z perspektywy żaby
przysłona ƒ/22, czas naświetlania 1/3, ogniskowa 15 mm, ISO 320
5. Do „ukrycia” ludzi na plaży – tego typu obiektyw potrafi sprawić, że ludzie wchodzących w kadr będą tak mali, że nie będą przykuwali uwagi odbiorcy fotografii
przysłona ƒ/2,2, czas naświetlania 1/500, ogniskowa 15 mm, ISO 100
6. Do pokazania dużych obiektów w całości – niezależnie czy chcemy pokazać drzewo czy potężnego żubra, możemy zmieści te obiekty w kadrze bez odsuwania się od nich
przysłona ƒ/7,1, czas naświetlania 1/200, ogniskowa 15 mm, ISO 125
7. Do podkreślenia, jak mały jest człowiek w obliczu żywiołu (np. morza, gór czy drzewa)
przysłona ƒ/8, czas naświetlania 1/500, ogniskowa 15 mm, ISO 100
8. Do pokazania świata z góry – większość dronów posiada szerokokątne obiektywy
przysłona ƒ/2,8, czas naświetlania 1/3, ogniskowa 4,5 mm, ISO 100
9. Do fotografowania nocnego nieba
przysłona ƒ/2,8, czas naświetlania 30 s, ogniskowa 15 mm, ISO 1600
Fotografując przyrodę obiektywem szerokokątnym warto pamiętać, że ma tendencję do spłaszczania gór i ludzi, którzy nie znajdują się w centrum kadru. Czasami uzyskanie zamierzonego efektu może wymagać kilka prób.
Teleobiektyw
W przeciwieństwie do obiektywów szerokokątnych, teleobiektywy pozwalają uchwycić tylko wąski wycinek tego, co widzi nasze oko. Dzięki temu pozwalają skupić uwagę widza na konkretnym elemencie kadru lub małym detalu. Ich ogniskowe zaczynają się od 85 cm, a kończą zazwyczaj w granicach 600 mm (choć największy obiektyw do lustrzanek ma kosmiczną ogniskową 5200mm!).
Teleobiektywy pozwalają fotografować obiekty, które znajdują się daleko. Im dłuższa ogniskowa, tym większe zbliżenie można zrobić. Wybierając takie obiektyw warto zwrócić uwagę czy ma stabilizację, co znacznie ułatwia wykonywanie ostrych zdjęć bez statywu, nawet przy najdłuższych ogniskowych. Warto też zwrócić uwagę na wartość przysłony. Im bardziej będzie można ją otworzyć, tym jaśniejsze zdjęcia będzie można robić.
Do czego może przydać się teleobiektyw? Zobacz przykłady!
1. Do fotografowania zwierząt i ptaków do których trudno podejść
przysłona ƒ/5,6, czas naświetlania 1/400, ogniskowa 400 mm, ISO 100
2. Do pokazywania detali – faktury kory, kropel wody na liściach, mchu czy grzybów
przysłona ƒ/28, czas naświetlania 1/160, ogniskowa 135 mm, ISO 200
3. Do fotografowania leśnych dróg – teleobiektywy wizualnie zagęszczają las, a leśne drogi zamieniają w zielone tunele
przysłona ƒ/2,8, czas naświetlania 1/400, ogniskowa 200 mm, ISO 125
4. Do makrofotografii – po dokręceniu specjalnej soczewki mogą zamienić się w obiektyw do naprawdę dużych zbliżeń
przysłona ƒ/10, czas naświetlania 1/500, ogniskowa 85 mm, ISO 100
5. Do leśnych portretów
przysłona ƒ/2,8, czas naświetlania 1/320, ogniskowa 200 mm, ISO 320
6. Do fotografowania górskich szczytów
przysłona ƒ/6,3, czas naświetlania 1/500, ogniskowa 85 mm, ISO 100
Różnice między tymi skrajnie różnymi typami obiektywów dobrze opisuje cytat z książki „Serce fotografii”.
Długie obiektywy kompresują linie – przybliżają je do siebie, izolują i często pozbawiają energii przez skrócenie. Obiektywy szerokokątne działają na odwrót – rozsuwają elementy i akcentują linie oraz ich energię, zwłaszcza w przypadku obiektów fotografowanych z bliska. Nie jest to zaletą ani wadą, o ile nie zależy Ci na zdjęciu pełnym energii, podczas gdy wybór obiektywu odbiera kompozycji szansę na dynamiczne ukazanie linii. Lub przeciwnie: chcesz uwiecznić spokojną, wyciszoną kompozycję, a określony obiektyw w połączeniu z perspektywą uniemożliwia takie jej przedstawienie, ponieważ nadaje liniom energię, która nie pozwala oku odpocząć.
-David Duchemin
Obiektywy średnioogniskowe
To takie, których ogniskowe mieszczą się w przedziale 35 – 85 mm. Ich budowa pozwala ukazywać na zdjęciach świat, mniej więcej tak, jak widzi go nasze oko. Po zastosowaniu pierścieni odwrotnego mocowania mogą zamienić się w obiektywy do makrofotografii, zwłaszcza odkręcone od Zenitów Heliosy. Warto mieć je na wyposażeniu, ale akurat w fotografii przyrodniczej trudno uzyskać nimi efekt wow.
Oprócz odpowiednich obiektywów, w fotografii przyrodniczej przydaje się cała masa akcesoriów takich jak filtry połówkowe, filtry polaryzacyjne czy pozwalające wydłużać czas naświetlania filtry ND. Wychodzą w teren warto zabrać ze sobą też statyw, pokrowiec przeciwdeszczowy na aparat i zapasowe karty pamięci (zwłaszcza te szybkie, które poradzą sobie ze zdjęciami seryjnymi w razie jakby przydarzyło nam się spotkanie z ciekawą zwierzyną).
Wpis powstał przy współpracy z Ceneo. Zawiera linki afiliacyjne.
